Khi nói đến việc giữ cho trái tim khỏe mạnh, có lẽ bạn đã được khuyên nên có chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục nhiều, kiêng hút thuốc và uống ít rượu, kiểm soát mức độ căng thẳng và duy trì cân nặng ổn định. Nhưng bạn có nghe nói việc ngủ đủ giấc mỗi đêm cũng quan trọng đến việc duy trì sức khỏe tim mạch?
Nội dung chính
Giấc ngủ có ảnh hưởng đến tim mạch?
Mọi người luôn nói về các chế độ giảm cân, các thực phẩm có hại cho sức khỏe. Tóm lại là mọi người luôn bàn về sức khỏe, từ việc ăn uống đến luyện tập thể dục. Thậm chí khi cơ thể bị stress, ăn còn được xem là phương pháp cứu cánh. Ngoài ra, một số người còn viện rượu giải sầu. Tuy nhiên, nếu các bạn đến gặp bác sĩ, có lẽ điều đầu tiên bác sĩ sẽ hỏi bạn là: “Bạn có ngủ đủ giấc không?”, “Ngày hôm qua bạn ngủ được bao nhiêu tiếng?”, rồi “Mấy giờ đi ngủ?” Khi được hỏi những điều trên, bỗng chốc chúng ta sẽ tự nghĩ “Làm sao mà có đủ thời gian trong thế kỷ 21st rất nhiều việc phải làm này chứ?”. Lịch trình bận rộn của chúng ta có thể khiến việc sắp xếp thời gian nghỉ ngơi đầy đủ là một thách thức. Xã hội hoạt động 24 giờ một ngày, bảy ngày một tuần, mọi người cảm thấy bị áp lực bởi rất nhiều thứ trách nhiệm, bao gồm công việc, gia đình, bạn bè và chăm sóc bản thân. Đối với một số người họ nghĩ việc cắt giảm thời gian sẽ giúp họ làm được nhiều việc hơn.
Nếu như vào năm 1960, người Mỹ trung bình có khoảng tám giờ ngủ mỗi đêm, giờ con số đó đã giảm xuống còn năm hoặc sáu. Khoảng thời gian ngủ lý tưởng được cho là từ bảy đến chín giờ mỗi đêm. Tuy nhiên, khoa học thay đổi thường xuyên, và các báo cáo đã chỉ ra rằng sáu đến tám giờ đã là những con số kỳ diệu. Dù thế nào thì việc giảm giờ ngủ mỗi đêm sẽ dẫn tới nhiều vấn đề về sức khỏe, như bệnh tiểu đường, tăng cân, viêm, và nhiều hơn nữa, đặc biệt là sức khỏe tim mạch.
Ngày nay, đã có rất nhiều nghiên cứu xung quanh về chủ đề Giấc ngủ và Tim Mạch và các báo cáo đã đồng loạt chỉ ra rằng, việc ngủ không đủ giấc hoặc ngủ quá ít sẽ khiến trái tim của chúng ta bị căng thẳng.
Bệnh tim mạch là gì?
Trái tim là cơ quan chính của hệ tuần hoàn, bơm máu mang oxy và chất dinh dưỡng đến các mô trên khắp cơ thể trong khi loại bỏ carbon dioxide và các chất thải khác. Khi tim đập, nó bơm máu qua một hệ thống mạch máu, được gọi là hệ tuần hoàn. Trong đó các mạch đàn hồi, ống cơ mang máu đến mọi bộ phận của cơ thể.
Máu là cần thiết. Ngoài việc mang oxy từ phổi và các chất dinh dưỡng đến các mô của cơ thể, nó cũng đưa các chất thải của cơ thể, bao gồm cả carbon dioxide, ra khỏi các mô. Điều này là cần thiết để duy trì sự sống và tăng cường sức khỏe của tất cả các bộ phận của cơ thể. Giống như mọi cơ bắp khác trong cơ thể, tim đòi hỏi phải cung cấp oxy liên tục và các chất dinh dưỡng khác để có thể hoạt động, được cung cấp thông qua các động mạch vành. Giống như các đường ống trong nhà của bạn, những động mạch này có thể bị hư hỏng hoặc bị tắc theo thời gian. Nếu những lối đi này trở nên quá hẹp dẫn đến cắt đứt nguồn cung cấp oxy, hậu quả nguy hiểm là thường gây tử vong do đau tim. Đôi khi các mạch cung cấp oxy cho các bộ phận của cơ thể cũng bị tắc nghẽn. Khi tắc nghẽn xảy ra trong não, nó được gọi là đột quỵ.
Theo WHO, bệnh tim mạch (CVD) là do các rối loạn của tim và mạch máu. Bệnh tim mạch bao gồm bệnh mạch vành (nhồi máu cơ tim), tai biến mạch máu não (đột quỵ), tăng huyết áp tăng (cao huyết áp), bệnh động mạch ngoại biên, bệnh thấp tim, bệnh tim bẩm sinh và suy tim. Các nguyên nhân chính của bệnh tim mạch là sử dụng thuốc lá, thiếu hoạt động thể lực, chế độ ăn uống không lành mạnh, căng thẳng và sử dụng rượu-bia ở mức độ nguy hại. Vì vậy, hầu hết các bệnh tim mạch có thể phòng ngừa được bằng cách giải quyết các yếu tố nguy cơ hành vi này.
Yếu tố nào gây ra bệnh tim mạch?
Hầu hết mọi người lo lắng chết vì ung thư hoặc chết do tai nạn xe hơi, nhưng bệnh tim mạch mới là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho cả nam giới và phụ nữ trên toàn thế giới. Theo WHO, bệnh tim mạch chiếm tới 31% tổng số ca tử vong. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chịu trách nhiệm cho 31% tổng số ca tử vong trong năm 2016 tương đương với hơn 170.000 tử vong.
WHO phân loại các bệnh tim mạch (CVD) là:
– Bệnh tim mạch vành – bệnh về mạch máu cung cấp cho cơ tim;
– Bệnh mạch máu não – bệnh mạch máu cung cấp cho não;
– Bệnh động mạch ngoại biên – bệnh mạch máu cung cấp cánh tay và chân;
– Bệnh thấp khớp – tổn thương cơ tim và van tim do sốt thấp khớp, do vi khuẩn liên cầu khuẩn gây ra;
– Bệnh tim bẩm sinh – dị tật cấu trúc tim tồn tại khi sinh;
– Bệnh huyết khối tĩnh mạch sâu và tắc mạch phổi – cục máu đông trong tĩnh mạch chân, có thể đánh bật và di chuyển đến tim và phổi.
Như đã đề cập ở trên, rủi ro lớn nhất gây ra bệnh tim là các yếu tố thiên về lối sống như thừa cân, lười vận động và căng thẳng – những điều quá phổ biến trong cuộc sống ở thời điểm hiện tại. Trong khi cai thuốc lá, giảm cân và các chương trình tập thể dục có thể giúp ích, một trong những yếu tố bị bỏ qua nhất có ảnh hưởng trực tiếp đến tim là giấc ngủ.
Trong 50 năm qua, số lượng giờ ngủ trung bình đã rút ngắn 1,5-2 giờ mỗi người. Không có gì đáng ngạc nhiên, khi số giờ ngủ giảm và tỷ lệ mắc tất cả các loại bệnh tim mạch đã tăng lên. Thiếu ngủ gây ra phản ứng căng thẳng, giảm bài tiết melatonin (hormone gây ngủ) và kích thích hệ thần kinh giao cảm, có thể dẫn đến một số hậu quả nghiêm trọng như huyết áp cao và kháng insulin.
Mối quan hệ giữa cân nặng, giấc ngủ & tim mạch
Khi dịch bệnh béo phì gia tăng ở Mỹ và trên toàn thế giới, ngành công nghiệp giảm cân cũng phát triển tới 72,7 tỷ đô la hàng năm (chỉ tính riêng ở Hoa Kỳ). Thật không may, hầu hết chúng ta không thực hiện nghiêm túc chế độ ăn kiêng của mình và hậu quả là giảm được bao nhiêu tăng lại bấy nhiêu. Sau đó lại theo đuổi một chế độ ăn mới. Một số chế độ ăn kiêng như yo-yo còn có có thể làm tăng các yếu tố nguy cơ tim mạch so với những người duy trì cân nặng phù hợp. Thay vì tuân theo một chế độ ăn kiêng dung nạp ít thực phẩm, bạn nên tập trung vào việc áp dụng lối sống lành mạnh với mục tiêu cuối cùng là sức khỏe tốt hơn. Cùng với việc ăn uống và tập thể dục lành mạnh, ngủ có thể là một liệu pháp khác giúp chúng ta đạt được các mục tiêu giảm cân. Đọc thêm về bài viết “Chứng mất ngủ gây ra hiện tượng béo phì như thế nào?” để hiểu thêm về vấn đề này nhé.
Chứng mất ngủ
Mất ngủ là chứng rối loạn giấc ngủ phổ biến nhất ở Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến một phần tư dân số của đất nước này. Theo wikipedia, Mất ngủ (insomnia) hay khó ngủ (sleeping difficulties) là một chứng bệnh gây ảnh hưởng đến đời sống của nhiều người. Khó ngủ có nhiều dạng, khó đi vào giấc ngủ, ngủ không yên giấc, dậy sớm không ngủ lại được, hoặc tỉnh dậy nhiều lần trong khi ngủ, mỗi lần dài hơn 30 phút. Nữ giới bị mất ngủ nhiều hơn nam giới, nhất là ở tuổi gần mãn kinh. Nguyên nhân có lẽ do những bệnh liên quan hơn là do thiếu hocmon. Càng lớn tuổi nguy cơ mất ngủ càng cao. Trong thập kỷ qua, nhiều nghiên cứu liên quan đến chứng mất ngủ trong đó cho thấy chứng mất ngủ có liên quan tới hiện tượng tăng huyết áp, bệnh động mạch vành, suy tim và tử vong.
Chứng ngưng thở khi ngủ
Theo thống kê, cứ 15 người Mỹ thì có 1 người mắc chứng ngưng thở khi ngủ, một tình trạng khiến những người bị ảnh hưởng định kỳ ngừng thở trong đêm. Ngưng thở khi ngủ có liên quan đến tăng huyết áp, gây ra mảng bám trong mạch máu bị vỡ. Các yếu tố bệnh khác như căng thẳng oxy hóa, viêm, thiếu oxy, áp lực xâm nhập và các yếu tố chuyển hóa cũng có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe tim mạch.
Kết quả từ một Nghiên cứu Sức khỏe Giấc ngủ khác cho thấy trong số 1.023 người tham gia nghiên cứu bị tình trạng ngưng thở khi ngủ, 16% đã báo cáo một hoặc nhiều biểu hiện của bệnh tim mạch bao gồm bệnh tim mạch vành, đột quỵ, suy tim hoặc kết hợp cả hai. Theo một số nghiên cứu, chứng khó thở khi ngủ tăng khả năng suy tim lên tới 140%, nguy cơ đột quỵ lên tới 60% và nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành lên 30%.
Nguồn tham khảo: sleepadvisor, Wikipedia
