Tương tự như nếu chúng ta gặp vấn đề liên quan đến tiêu hóa, bác sĩ có thể sẽ chỉ định sử dụng phương pháp nội soi để phát hiện bệnh thì kỹ thuật đa ký giấc ngủ chính là phương pháp được chỉ định để tìm hiểu nguyên nhân gây ra các rối loạn giấc ngủ. Để tìm hiểu chi tiết hơn kỹ thuật đa ký giấc ngủ là gì, khi nào cần thực hiện, hãy dành vài phút để đọc bài viết này nhé!
Nội dung chính
Đa ký giấc ngủ là gì?
Đa ký giấc ngủ là dạng xét nghiệm chuyên sâu về giấc ngủ. Thông các thiết bị gồm điện não đồ, nhãn cầu đồ, điện tim đồ cùng một số vật dụng y tế khác, các kỹ thuật viên sẽ lấy báo cáo đầy đủ về nồng độ oxy bão hòa trong máu, nhịp tim, khả năng vận động cơ ngực-bụng, tiếng ngay, tư thế ngủ, cử động chân tay. Thậm chí cả video để theo dõi diễn biến trong đêm. Nhờ bản báo cáo này mà bác sĩ điều trị sẽ có cơ sở để đánh giá chất lượng giấc ngủ của người bệnh cũng như chẩn đoán chính xác các chứng rối loạn giấc ngủ mà họ đang mắc phải, chẳng hạn như chứng ngưng thở khi ngủ, rối loạn vận động chân – tây, chứng miên hành,…
Trên thế giới hiện nay, đa ký giấc ngủ được xem một phương pháp vàng để kịp thời phát hiện và tránh được các biến chứng do rối loạn giấc ngủ gây ra.
Khi nào cần thực hiện đo đa ký giấc ngủ
Sau khi thăm khám, dựa trên tình trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp đo đa ký giấc ngủ để tìm ra nguyên nhân chính xác vấn đề giấc ngủ mà người bệnh mắc phải.
Khi ngủ, cơ thể chúng ta sẽ trải qua nhiều chu kỳ giấc ngủ. Mỗi chu kỳ giấc ngủ diễn ra trong khoảng 90 phút đối với một người bình thường, bao gồm 2 giai đoạn chính là giấc ngủ chuyển động chậm (giấc ngủ non-REM) và giấc ngủ chuyển động nhanh (giấc ngủ REM). Trong đó giấc non-REM là dấu hiệu cho thấy cơ thể bắt đầu một chu kỳ ngủ. Trong giai đoạn này, sóng não do điện não đồ ghi lại cho thấy tốc độ chậm đáng kể. Sau đó, não bắt hoạt động tích cực hơn, mở đầu cho giai đoạn giấc ngủ REM.
Chu kỳ giấc ngủ lại này có thể diễn ra bất thường nếu người ngủ gặp các rối loạn liên quan đến giấc ngủ. Dưới đây là một số trường hợp mà bác sĩ có thể chỉ định bạn thực hiện đo đa ký giấc ngủ:
- Hội chứng ngưng thở khi ngủ: Đây là dạng rối loạn hô hấp khiến người bệnh có những đợt ngưng thở hoàn toàn trong khi ngủ, kéo dài trong khoảng 10-30 giây. Hội chứng này không chỉ khiến chất lượng giấc ngủ của người bệnh suy giảm rõ rệt mà còn gây ra các biến chứng nguy hiểm như đau cơ tim, nhồi máu cơ tim, suy giảm trí nhớ,…
- Chứng ngủ rũ: Người bệnh có dấu hiệu buồn ngủ quá mức vào ban ngày và ngủ một cách không kiểm soát. Ở một số bệnh nhân, tình trạng ngủ rũ còn đi kèm giảm trương lực cơ, khiến người bệnh bị té ngã đột ngột. Đây là một dạng rối loạn giấc ngủ REM khá hiếm gặp.
- Rối loạn vận động chân tay: Chứng bệnh này khiến người bệnh không kiểm soát được thôi thúc cử động chân tay khi đi ngủ. Họ cảm thấy bồn chồn, ngứa ran như kiến bò ở bàn chân, bàn chân. Tình trạng này chỉ chấm dứt khi người bệnh đứng dậy và cử động chân tay thay vì nằm ngủ.
- Chứng miên hành: Đây cũng là một dạng rối loạn giấc ngủ REM, khiến người bệnh di chuyển, đi lại loanh quanh và thực hiện một số thao tác đơn giản khác trong khi đang ngủ.
- Mất ngủ: Là dạng rối loạn giấc ngủ phổ nhất hiện nay. Do mất ngủ có thể đến từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau nên việc đo đa ký giấc ngủ sẽ giúp bác sĩ có được chẩn đoán chính xác nhất.
Từ những chẩn đoán ban đầu, bác sĩ sẽ có được phác đồ điều trị phù hợp giúp bệnh nhân sớm tìm được giấc ngủ và sâu mỗi đêm.
Đối tượng nên thực hiện đo đa ký giấc ngủ
Các đối tượng sau đây nên thực hiện đo đa ký giấc ngủ để sớm phát hiện và điều trị bệnh kịp thời:
- Người đang gặp mất ngủ, khó ngủ không rõ nguyên nhân
- Người thường xuyên có cảm giác buồn ngủ khó cưỡng vào ban ngày dù đã ngủ đủ giấc
- Người có thói quen ngủ ngáy lớn đi kèm tình trạng béo phì
- Người mắc các vấn đề liên quan tới tai – mũi – họng mãn tính đi kèm các vấn đề về giấc ngủ
- Người mắc các bệnh lý như tăng huyết áp, suy tim, đái tháo đường,… đi kèm các vấn đề về giấc ngủ
- Người có cấu trúc vùng mũi, xoang bất thường
- Người có giấc ngủ chập chờn suốt đêm, thường xuyên thức dậy với cảm giác khó thở hoặc thở dồn dập.
Khi được bác sĩ chỉ định thực hiện đo đa ký giấc ngủ, bên cạnh việc sắp xếp lại công việc thì trong ngày thực hiện đo, bệnh nhân cũng lưu ý các điều sau:
- Không sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, cà phê, bia, rượu
- Không nên ngủ trưa vào ngày hôm đó hoặc ngủ trưa ít
- Không ăn quá no hoặc uống quá nhiều nước trước giờ đi ngủ
- Người bệnh mang theo các toa thuốc đã và đang sử dụng trong vòng 6 tháng tính đến ngày đo đa ký giấc ngủ để bác sĩ có cơ sở để chẩn đoán.
- Không dùng thuốc ngủ
Đo đa ký giấc ngủ được thực hiện như thế nào?
Quy trình đo đa ký giấc được thực hiện tuân thủ nghiêm ngặt các quy định nhằm đảm bảo kết quả thu được phản ánh được chính xác tình trạng bệnh của người khám. Trong đó, căn phòng thực hiện đo đa ký được thiết kế tạo cảm giác thân quen như phòng ngủ ở nhà, cách âm, ánh sáng vừa phải nhằm giúp bệnh có được sự thoải, dễ chịu khi ngủ lại.
Thông thường thời gian đo đa ký giấc ngủ kéo dài từ 9 giờ tối hôm trước cho đến 6 giờ sáng hôm sau. Trước khi tiến hành đo đa ký giấc ngủ, bạn nên tắm và gội đầu sạch, thay trang phục thoải mái. Tuyệt đối không uống bia rượu, cà phê, hay bất kỳ loại chất kích thích nào ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Các kỹ thuật viên sẽ đặt điện cực cùng các thiết bị đo khác bằng gel lạnh lên tay, thái dương và lồng ngực người bệnh. Tất cả các thiết bị này sẽ ghi lại các thông số sức quan trọng của người bệnh và thu thập thành báo cáo sau đó gửi đến cho bác sĩ điều trị của bạn. Riêng với bệnh nhân mắc chứng ngưng thở khi ngủ, họ sẽ được gắn thêm máy thở CPAP.
Các dây điện nối được thiết kế để người bệnh cảm thấy thoải mái nhất khi cử động. Thậm chí bạn có thể liên lạc với các kỹ thuật để tạm thời tháo dây nếu có nhu cầu đi vệ sinh vào ban đêm.
Các thông số sức khỏe được ghi nhận bằng máy đo đa ký giấc ngủ gồm:
- Chuyển động mắt (đo bằng điện cực đặt gần mắt)
- Chuyển động chân (đo bằng điện cực được đặt trên chân)
- Nhịp tim (đo bằng điện cực đặt trên ngực)
- Điện não (đo bằng điện cực đặt trên da đầu)
- Trương lực cơ 5 (đo bằng điện lực đặt gần cằm)
- Hơi thở (đo bằng bộ cảm biến gần mũi và miệng)
- Cử động thở (hai vành đai đàn hồi đặt xung quanh ngực và bụng)
- Độ bão hòa oxy (đo bằng cảm biến nhỏ gắn vào ngón tay hoặc dái tai)
- Tiếng ngáy (ghi âm)
Trên đây là tất tần tật thông tin liên quan tới kỹ thuật đa ký giấc ngủ. Nhìn chung, đây vẫn là một phương pháp chẩn đoán rối loạn giấc ngủ còn khá mới tại Việt Nam, vì vậy, nó cũng khiến nhiều người không khỏi bất ngờ khi nghe đến. Hy vọng các kiến thức này đã giúp bạn có được cái nhìn chuẩn xác hơn về đa ký giấc ngủ rồi nhé!
Nguồn tham khảo: https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/suc-khoe-tong-quat/do-da-ky-giac-ngu-duoc-chi-dinh-khi-nao/
