Cải thiện giấc ngủ cho bệnh nhân ung thư

Khoa học giấc ngủ

Giấc ngủ & Ung thư (P3): Mẹo cải thiện giấc ngủ cho người bệnh

Phương Thảo
21/01/2020

Mặc dù nhiều khía cạnh của căn bệnh ung thư có thể nằm ngoài tầm kiểm soát, nhưng may mắn thay giấc ngủ không là một trong số đó. Nghỉ ngơi tốt hơn có thể giúp người bệnh dễ dàng đối phó với căn bệnh và duy trì tích cực. Hơn nữa, giấc ngủ cũng có thể cải thiện kết quả điều trị và tăng khả năng sống sót. Đối với những người muốn tránh các tác dụng phụ không mong muốn mà các loại thuốc ngủ có thể mang lại, có nhiều lựa chọn thay thế an toàn để cải thiện giấc ngủ.

Trước khi đọc bài viết này, hãy tìm hiểu Phần 1 và Phần 2 sau:

Giấc ngủ & Ung thư (P1): Rối loạn giấc ngủ có thể gây ung thư?

Giấc ngủ & Ung thư (P2): Các rối loạn giấc ngủ phổ biến

Liệu pháp hành vi nhận thức

Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) là một phương pháp điều trị được nghiên cứu kỹ về chứng mất ngủ. Nó có thể rất hữu ích cho bệnh nhân ung thư. CBT liên quan đến việc thường xuyên liên lạc với nhà trị liệu tâm lý để điều chỉnh lại suy nghĩ và cảm xúc xung quanh giấc ngủ. 

Khi sử dụng phương pháp này, những suy nghĩ tiêu cực về giấc ngủ được thay thế bằng những suy nghĩ tích cực và bệnh nhân có cơ hội phát triển những thói quen chánh niệm. Các bài tập thở sâu và kỹ thuật thư giãn tiến bộ cũng được sử dụng để làm dịu cơ thể và tâm trí.

Châm cứu

Châm cứu là một liệu pháp y học cổ truyền Trung Quốc (TCM) bao gồm thủ thuật chèn và thao tác kim hình chỉ vào một điểm cụ thể trên cơ thể nhằm giảm đau hoặc cho các mục đích điều trị. Ý tưởng đằng sau TCM là cơ thể có các dòng năng lượng (Qi) có thể bị tác động dẫn đến bệnh tật. 

Châm cứu hiệu quả bởi nó có thể giải phóng opioid tự nhiên và các peptide khác trong hệ thống thần kinh trung ương tác động đến chức năng thần kinh. Đây là một liệu pháp được sử dụng rộng rãi trong điều trị buồn nôn và nôn do hóa trị hoặc sau phẫu thuật. Châm cứu cũng đang được sử dụng thường xuyên hơn để điều trị chứng mất ngủ.

Châm cứu là một trong những biện pháp kết trong quá trình điều trị bệnh ung thư
Châm cứu là một trong những biện pháp kết trong quá trình điều trị bệnh ung thư

Điều trị đau

Cơn đau và giấc ngủ có liên quan rất mật thiết với nhau và có thể tác động lẫn nhau. Cơn đau vào ban ngày có thể làm giảm giấc ngủ đêm đó, làm chất lượng  nghỉ ngơi vào ban đêm kém và khiến cơn đau trở nên tồi tệ hơn vào ngày hôm sau. Đối với nhiều người, điều trị cơn đau đúng lúc có thể là một yếu tố quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ. 

Điều trị đau liên quan đến ung thư có thể thực hiện nhờ các lựa chọn dược lý và không dùng thuốc. Mặc dù buồn ngủ là tác dụng phụ phổ biến của thuốc giảm đau nhưng đôi khi phương pháp nghỉ ngơi này không giúp phục hồi mà còn có thể góp phần vào sự thay đổi trong nhịp sinh học.

Tư vấn tâm lý

Nhận được chẩn đoán của một căn bệnh nghiêm trọng có thể rất đáng sợ và mang đến nhiều lo lắng và sợ hãi tiềm ẩn. Lo lắng và trầm cảm rất phổ biến ở những người đang chiến đấu với bệnh ung thư và việc tư vấn thường được khuyến nghị cho tất cả những người mới được chẩn đoán.

Bất kể bệnh nhân có chiến đấu với các vấn đề sức khỏe tâm thần trong quá trình điều trị bệnh hay không, giãi bày tâm trạng với một nhà trị liệu có thể rất hữu ích. Tư vấn có thể giúp giải quyết những cảm xúc tiêu cực ngăn bệnh nhân nghỉ ngơi chất lượng tốt vào ban đêm.

Khi có vấn đề về mặt tâm lý, chúng ta nên cân nhắc việc đến gặp bác sĩ tư vấn điều trị tâm lý
Khi có vấn đề về mặt tâm lý, chúng ta nên cân nhắc việc đến gặp bác sĩ tư vấn điều trị tâm lý

Nhờ người bạn đời mát xa  

Vuốt ve âu yếm không chỉ là an ủi mà còn có thể  giúp người bệnh giảm đau và thư giãn cơ thể, tâm trí. Nhiều người đã chứng thực khả năng chữa bệnh của liệu pháp xoa bóp, dù không cần phải chuyên nghiệp nhưng vẫn nhận được những lợi ích tích cực này. 

Khi bạn đời hoặc người thân xoa bóp cho bạn, mát xa có thể là một trải nghiệm tích cực! Nhiều thành viên gia đình và bạn bè của những người chiến đấu với bệnh ung thư thường cảm thấy bất lực mặc dù họ muốn hỗ trợ. Giúp đỡ theo cách hữu hình như vậy có thể chỉ là một giải pháp xoa dịu. 

Để massage hiệu quả hơn nữa, hãy nhờ người bạn đời của bạn sử dụng một loại dầu ấm như dầu dừa với một vài giọt tinh dầu (sử dụng hoa oải hương hoặc bạc hà để thư giãn). Các khu vực yêu thích để mát xa thường là cổ, lưng, bàn chân và bàn tay.

Khi bạn đời hoặc người thân xoa bóp cho bạn, mát xa có thể là một trải nghiệm tích cực!
Khi bạn đời hoặc người thân xoa bóp cho bạn, mát xa có thể là một trải nghiệm tích cực!

Tự chăm sóc

Theo chuyên gia ung thư tại Đại học Rochester, gián đoạn giấc ngủ vẫn có thể tiếp diễn với những bệnh nhân ung thư trong nhiều năm sau khi chẩn đoán và hoàn thành điều trị. Đây là một trong những vấn đề phổ biến nhất phải đối mặt bởi những bệnh nhân bị ung thư. Các nhà nghiên cứu ước tính, khoảng ¼ đến ⅓ người sống sót tiếp tục trải qua các triệu chứng trong mười năm sau khi chẩn đoán & điều trị. 

Với ngày càng nhiều nghiên cứu chỉ ra các lợi ích sức khỏe của giấc ngủ ngon, việc tập trung vào yếu tố lối sống ngủ ngon, ngủ đủ giấc này trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Thiết lập thói quen ngủ

Đi ngủ và thức dậy đúng giờ giấc mỗi ngày có thể giúp điều chỉnh nhịp sinh học. Thực hiện thói quen đi ngủ mỗi tối có thể rèn luyện thêm cho bộ não rằng đã đến lúc chuẩn bị cho giấc ngủ. Các hoạt động làm thư giãn trước khi ngủ tốt nhất là yoga, thiền, viết nhật ký, hoặc tắm nước ấm. 

Cách tốt nhất để duy trì sức khỏe là thiết lập những thói quen tốt và gắn bó với chúng. Cố gắng giữ một suy nghĩ tích cực và tránh những căng thẳng không cần thiết trong cuộc sống của bạn. Kết hợp các hoạt động thư giãn và mang lại cho bạn niềm vui. Lạc quan và tự chăm sóc bản thân có thể giúp bạn thư giãn và trẻ hóa.

Thiết lập thói quen đi ngủ đúng giờ để chất lượng giấc ngủ được tốt hơn
Thiết lập thói quen đi ngủ đúng giờ để chất lượng giấc ngủ được tốt hơn

Trao đổi với bác sĩ về các bài tập hiệu quả

Miễn là bác sĩ điều trị cho phép, tập thể dục hàng ngày có thể là một cách tuyệt vời để cải thiện chất lượng giấc ngủ cùng với nhiều lợi ích khác. Tập thể dục hăng hái tốt nhất nên được thực hiện vào buổi sớm để tăng cường năng lượng và sức chịu đựng, cố gắng tránh các hoạt động này 2-3 giờ trước khi đi ngủ. Yoga và các bài tập giãn cơ nhẹ sẽ giúp bạn an yên hơn và chúng có thể được thực hiện bất cứ lúc nào.

Nicotine (có trong thuốc lá) và rượu đều có thể cản trở việc nghỉ ngơi vào ban đêm nên chúng ta hãy tránh sử dụng chúng trước khi đi ngủ vài giờ. Nicotine ức chế giấc ngủ REM và có thể phá vỡ nhịp sinh học. Mặc dù rượu có thể khiến bạn ngủ nhanh hơn, nhưng nó làm giảm chu kỳ REM và có thể khiến bạn thức dậy vì cảm thấy không khỏe.

Thiền là bài tập tốt để cải thiện sức khỏe giấc ngủ
Thiền là bài tập tốt để cải thiện sức khỏe giấc ngủ

Cố gắng hạn chế những giấc ngủ ngắn vào ban ngày

Ngủ trưa rất hấp dẫn nếu bạn đang chiến đấu với sự mệt mỏi kéo dài. Thật không may, những giấc ngủ ngắn vào ban ngày có thể khiến việc ngủ vào ban đêm trở nên khó khăn hơn và làm giảm chất lượng của giấc ngủ nói chung. Nếu bạn cảm thấy cần ngủ trưa, hãy cố gắng thực hiện sớm trong ngày và đặt báo thức ngủ trong 30 phút hoặc ít hơn ( từ 15 đến 20 phút)

Kết luận

Cả giấc ngủ và ung thư đều vô cùng phức tạp và vẫn còn rất nhiều điều chúng ta không biết về mức độ tương quan của chúng. Trong khi nghiên cứu đang tiếp tục, hy vọng kiến ​​thức chúng tôi có được trong lĩnh vực này trong nhiều năm qua sẽ giúp ích cho bạn trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh. 

Những thách thức của bệnh ung thư đã đủ khó khăn, và nếu không nghỉ ngơi đầy đủ, nó có thể khó đối phó và trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu bạn đang vật lộn với giấc ngủ, hãy trao đổi với bác sĩ ung thư hoặc chuyên viên chăm sóc sức khỏe khác về các lựa chọn điều trị có thể là tốt nhất cho bạn.

 Kiến thức là một trong những công cụ mạnh mẽ nhất mà chúng ta có, và hy vọng, bạn cảm thấy hiểu biết nhiều hơn về tác động mà giấc ngủ có thể tạ ra cho sức khỏe của bạn. Như một câu tục ngữ “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ”, tâm trạng vui vẻ là cách chữa trị tốt nhất cho mọi thứ.

Nguồn tham khảo: sleepadvisor

Chủ đề: