Giấc ngủ là một nhu cầu cơ bản. Không ngủ đủ (hoặc ngủ quá nhiều mà vẫn không cảm thấy thoải mái) có thể để lại hậu quả lâu dài cho sức khỏe của mỗi chúng ta. Ở bài viết trước chúng ta đã tìm hiểu các nguyên nhân gây chứng ngủ rũ cơ bản. Trong bài viết này, bạn và tôi cùng tiếp tục tìm hiểu các điều kiện & nguyên nhân liên quan đến bệnh tật có thể gây buồn ngủ.
Nội dung chính
Phiền muộn
Rối loạn giấc ngủ và trầm cảm thường liên quan đến nhau. Người ta vẫn chưa chứng minh rõ được liệu bị trầm cảm có gây ra việc mất ngủ hay không hoặc nếu không được nghỉ ngơi hợp lý sẽ góp phần gây ra trầm cảm như thế nào. Tuy nhiên trong tất cả giả thuyết, vấn đề có thể nằm ở cả hai. Theo WebMD, những người bị mất ngủ có thể bị trầm cảm cao gấp 10 lần.
Các triệu chứng phổ biến của trầm cảm bao gồm không quan tâm đến các hoạt động thú vị trước đây và cảm giác tuyệt vọng. Điều này thường dẫn đến mệt mỏi và rối loạn giấc ngủ như mất ngủ và gặp ác mộng. Trong trường hợp giấc ngủ bị gián đoạn và khó chịu, không có gì lạ khi những người bị trầm cảm cũng sẽ cảm thấy kiệt sức vào ban ngày.
Hội chứng chân bồn chồn
Tình trạng mặc dù vô hại này đang ảnh hưởng đến hơn ba triệu người Mỹ. Đó là khi một người cảm giác thôi thúc không thể cưỡng lại việc di chuyển chân, thường là do đau hoặc ngứa ran. Khi người bệnh di chuyển chân, cảm giác khó chịu mới thuyên giảm. Dễ hiểu vì sao tình trạng này ảnh hưởng đến giấc ngủ và có thể góp phần gây ra chứng mất ngủ. May mắn thay, các triệu chứng giảm bớt khi người bệnh tham gia hoạt động thể chất, ngừng sử dụng caffeine và bỏ hút thuốc.
Chứng ngưng thở lúc ngủ
Khi bạn ngủ thiếp đi, các cơ trong cơ thể bạn thư giãn, bao gồm cả những cơ xung quanh miệng và cổ họng của bạn. Ngưng thở khi ngủ xảy ra khi những cơ bắp đó chặn đường thở của bạn, khiến cho việc thở không thể thực hiện được. May mắn thay, cơ thể được thiết lập với bản năng sinh tồn, vì vậy khi bạn ngưng thở, não sẽ đánh thức bạn dậy để nhắc nhở bạn tiếp tục thở. Hiện tượng này có thể tiếp tục suốt đêm, đánh thức người bệnh tới hàng trăm lần trong một lần ngủ. Bệnh nhân có thể không nhớ bị đánh thức bởi vì họ có thể không hoàn toàn tỉnh táo trong một lần ngưng thở. Tuy nhiên, nó vẫn ảnh hưởng đến sự yên tĩnh của giấc ngủ.
Các trường hợp ngưng thở khi ngủ đang gia tăng. Nam giới béo phì có nguy cơ cao nhất. Nhiều trường hợp ngưng thở khi ngủ được giải quyết bằng máy CPAP (áp lực đường thở dương liên tục) hoặc thiết bị nha khoa hoặc ống ngậm cho chứng ngưng thở khi ngủ để giữ cổ họng ở vị trí không ngăn chặn đường thở.
Trong trường hợp nghiệm trọng, bạn có thể phải thực hiện phẫu thuật. “Nếu bạn có khả năng phát hiện sớm việc mình đang mắc phải hội chứng ngưng thở khi ngủ và mức độ nghiêm trọng của nó, bạn sẽ có nhiều thời gian hơn cho việc điều trị, đồng thời tránh được những bệnh gây tổn hại đến tim mạch.” Bạn có thể đọc thêm thông tin chi tiết về hội chứng này tại đây.
Hội chứng ngủ quá mức vô căn
Tình trạng này cũng là do rối loạn giấc ngủ kéo dài. Đây là một dạng buồn ngủ ban ngày mãn tính khi người bệnh cảm thấy mệt mỏi ngay cả sau khi ngủ từ 10 giờ trở lên. Nó được gọi là vô căn vì không tìm ra được nguyên nhân.
Bởi vì nguyên nhân chính xác của tình trạng này vẫn chưa được biết nên không thể có các khuyến nghị điều trị. Tuy nhiên, bằng cách giải quyết các nguyên nhân tiềm ẩn khác của chứng ngủ quá mức hay còn gọi là chứng ngủ rũ, bạn có thể tìm thấy sự thoải mái.
Mất ngủ
Những người mắc chứng mất ngủ thường khó ngủ vào ban đêm. Nó có thể được gây ra bởi một loạt các yếu tố, bao gồm:
- Phiền muộn
- Thiếu hoạt động thể chất
- Vệ sinh giấc ngủ kém
- Căng thẳng và lo lắng
- Thuốc
- Vấn đề sức khỏe
Điều đặc biệt khó chịu khi bị mất ngủ là người bệnh cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày, nhưng khi đến giờ ngủ, họ lại tỉnh táo.
Ngoài ra còn có một chứng mất ngủ khác gọi là mất ngủ kéo dài. Đó là khi người không gặp khó khăn để vào giấc nhưng họ thường thức dậy vào giữa đêm hoặc sáng sớm và không thể quay lại giấc.
Hội chứng đau cơ xơ
Bệnh này khó có thể thuyên giảm vì bệnh nhân thường mô tả căn bệnh như cảm giác đau nhức khắp người. Hội chứng đau cơ xơ thường gặp nhất ở phụ nữ trưởng thành, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến nam giới và trẻ em. Ngoài đau cơ, bệnh nhân còn mệt mỏi, khó ngủ, trí nhớ kém và tâm trạng cáu kỉnh hoặc chán nản.
Giảm căng thẳng thường có lợi trong việc giảm các triệu chứng và bác sĩ có thể đề nghị thay đổi chế độ ăn uống nếu họ nghĩ rằng điều này có ích.
Khuyến cáo phổ biến nhất là tham khảo ý kiến bác sĩ về xương khớp để tìm ra giải pháp cải thiện lối sống. Bạn cũng có thể được bác sĩ kê đơn thuốc sau khi được tham khám.
Suy giáp
Tuyến giáp hoạt động kém sẽ gây ra suy giáp. Các triệu chứng thường thấy bao gồm mệt mỏi, ngủ rũ, trầm cảm, giảm trí nhớ, cảm thấy lạnh và tăng cân. Nguyên nhân tiềm ẩn là thiếu hụt iốt, bệnh tự miễn dịch và chế độ ăn uống kém. Thuốc thường được kê để kích hoạt tuyến giáp duy trì mức độ hoạt động bình thường.
Nếu bạn gặp tình trạng này, tức sự mệt mỏi liên quan đến chứng bệnh có thể gây hại cho sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về phương pháp điều trị và nhận một số lời tư vấn về chế độ ăn thay đổi xem có thể giúp ích gì không.
Thiếu máu
Nồng độ hemoglobin thấp dẫn đến tình trạng thiếu máu. Hemoglobin là một protein trong các tế bào hồng cầu chịu trách nhiệm vận chuyển oxy. Vì nó chứa sắt nên khi một người thiếu khoáng chất này, họ có thể bị thiếu máu. Do thiếu oxy nên những người bị thiếu máu có thể gặp các triệu chứng như mệt mỏi, lâng lâng, chóng mặt, nhịp tim không đều và màu da tái nhợt.
Một cách để điều trị thiếu máu là tăng lượng sắt bằng cách tiêu thụ thực phẩm giàu chất sắt như trứng, cá, bò và đồng cỏ, gà, đậu và mận. Những loại thực phẩm này cung cấp cho máu lượng oxy cần thiết, giúp bạn tỉnh táo và hoạt động năng suất hơn
Hội chứng mệt mỏi mãn tính
Hầu như tất cả mọi người đều có lúc cảm thấy mệt mỏi, nhưng những người mắc Hội chứng mệt mỏi mãn tính thì luôn cảm thấy như vậy. Mặc dù hội chứng thường được quan sát thấy ở những người phải chiến đấu với các loại virus mạnh như Bệnh Lyme, tuy vậy, nguyên nhân chính xác vẫn chưa được biết đến. Hội chứng này cũng đã được quan sát thấy ở những người đã trải qua một sự chấn thương nặng, cả về tinh thần lẫn thể xác.
Có hàng loạt nguyên nhân khiến việc điều trị tình trạng này trở thành một thách thức đáng kể. Điều bác sĩ có thể làm là đề nghị bạn dùng thuốc, thay đổi chế độ ăn uống hoặc liệu pháp điều trị tâm lý.
Rối loạn vận động định kỳ
Nếu bạn vô thức di chuyển chân và tay vào ban đêm, bạn có thể bị PLMD. Tác dụng của nó tương tự như Hội chứng chân không yên (RLS), nhưng trong trường hợp này, bạn không kiểm soát được các cử động. Việc co giật chân tay có thể khiến bạn tỉnh giấc, ngay cả khi bạn không hoàn toàn tỉnh táo. Kết quả là chất lượng giấc ngủ bị ảnh hưởng và điều này gần như chắc chắn dẫn đến mệt mỏi vào ban ngày.
Hội chứng tổn thương não hậu chấn thương
Nếu bạn bị chấn thương nghiêm trọng ở đầu do ngã, tai nạn xe hơi hoặc chấn thương liên quan đến thể thao, não của bạn có khả năng bị chấn thương. Khi não bị chấn thương kéo dài, nó có thể gây ra một loạt các tác động không mong muốn, bao gồm việc gián đoạn chu kỳ giấc ngủ.
Bất kỳ chấn thương ở đầu nào cũng phải được bác sĩ kiểm tra để ngăn ngừa thiệt hại lâu dài. Một khi vết thương lành, bệnh nhân thường thấy rằng giấc ngủ và mức năng lượng của họ trở lại bình thường.
Tìm hiểu thêm các kiến thức khác cùng cách điều trị “Chứng ngủ rũ” trong link bài viết sau: