cá có ngủ không

Khoa học giấc ngủ

[Funfact] Cá có ngủ không? Cá ngủ khi nào?

Kieu Tien
10/06/2021

Nếu bạn đang nuôi một bể cá hoặc bạn chỉ tò mò về giấc ngủ của các loài vật khác, có lẽ ít nhất một lần hoặc nhiều hơn bạn từng thắc mắc về thói quen của một con cá. Phải thừa nhận rằng, các nhà khoa học không biết liệu có phải mọi động vật đều ngủ, nhưng họ đưa ra giả thuyết rằng hầu hết là như vậy. Và các nhà khoa học có bằng chứng cho thấy một số loài vật thực sự đi ngủ mặc dù chúng không nhắm mắt.

Vì vậy, nghi ngờ của bạn là đúng, cá có đi ngủ. Nhưng giấc ngủ của loài này xảy ra khi nào và khi nào chúng ngủ? Để trả lời cho những thắc mắc thú vị xoay quanh giấc ngủ của loài cá, mời bạn cùng đọc bài viết này nhé!

Có phải tất cả loài cá đều ngủ?

Hầu hết các loài sinh vật đều ngủ nhưng có một vài trường hợp ngoại lệ, bao gồm người mù, sinh vật sống trong hang và các giống loài bơi sâu dưới nước liên tục.

cá ngủ
Hầu hết các loài sinh vật đều ngủ

Theo lý thuyết, giấc ngủ là khi bộ não xử lý thông tin và hình ảnh sau một ngày dài. Những loài vật sống trong hang động, bơi sâu dưới đáy biển hoặc người không có thị lực gần như không có thông tin để xử lý, chính vì thế, điều này có thể không tạo ra nhu cầu cần đi ngủ.

Cá ngủ như thế nào?

Không giống như con người và một số động vật có vú khác khi chúng ta thường yên vị thưởng thức một đêm nghỉ ngơi, hầu hết cá vẫn cử động và không nhắm mắt khi đang ngủ. Thật ra, cá không thể nhắm mắt vì chúng thiếu mí mắt.

Một số loài cá tiếp tục nổi theo dòng nước và thỉnh thoảng sẽ đánh vây một cái để giữ oxy chảy vào mang. Những chuyển động tinh tế này còn để giúp chúng giữ thăng bằng.Tuy nhiên nhìn chung, khi ngủ, chuyển động bơi của cá thường chậm hơn và chúng sẽ trôi sâu xuống phía dưới mặt nước thay vì bơi ở độ cao bình thường.

cá ngủ khi nào
Cá không thể nhắm mắt vì chúng thiếu mí mắt

Trong khi hầu hết loài cá thức vào ban ngày và nghỉ ngơi vào ban đêm, vẫn có một số loài hoạt động về đêm. Một điểm khác biệt đáng chú ý khác giữa con người và các sinh vật sống dưới nước là các sinh vật nay có xu hướng vẫn tỉnh táo phần nào trong khi chúng đang ngủ nhằm có thể thoát khỏi những kẻ săn mồi.

Không giống như con người, cá dường như không tuân theo nhịp sinh học nghiêm ngặt như chúng ta. Cá sẽ dễ dàng điều chỉnh thói quen ngủ của mình theo nhiệt độ nước, thức ăn sẵn có, yếu tố di cư và thậm chí còn tùy thuộc liệu nó có phải là “phụ huynh” phải chăm sóc em bé hay không. Còn với loài người, việc làm cha mẹ khiến chúng ta có khả năng cao phải bỏ lỡ giấc ngủ và không bù đắp lại được!

Tại sao cá ngủ?

Lý do cá cần chợp mắt cũng giống như lý do tại sao con người cũng cần nghỉ ngơi. Đó là thời gian để sửa chữa hư tổn, chống lão hóa cũng như xử lý thông tin và hình thành ký ức. Tuy nhiên, cá không trải qua giai đoạn mơ của giấc ngủ được gọi là REM (chuyển động mắt nhanh). Có lẽ lý do là bộ não của chúng gần như chẳng có gì phức tạp.

Cá có thể gặp chứng mất ngủ không?

Mất ngủ ở cá chưa được quan sát rộng rãi ngoại trừ cá ngựa vằn . Thật dễ dàng để biết khi nào loài này đang ngủ, vì vậy nó là đối tượng yêu thích để nghiên cứu. Khi không có bóng tối, những con cá này sẽ không ngủ, nhưng may mắn thay, chúng dường như không gặp phải tác động của việc thiếu ngủ giống như con người.

cá mất ngủ
Cá cũng có thể mất ngủ

Các câu hỏi thường gặp

Q: Tại sao cá ngủ mở mắt?

Mặc dù thật đáng sợ khi nhìn một sinh vật ngủ với đôi mắt mở to, tuy vậy, cá không có nhiều sự lựa chọn giống chúng ta vì chúng không có mí mắt. Vì vậy, không có cách nào để nó nhắm mắt lại.

Q: Cá có mí mắt không?

Thật kỳ lạ,  cá không có mí mắt . Cá mập là một ngoại lệ duy nhất nhưng nó cũng không có kiểu mí mắt giống như con người. Nó giống như kiểu một loại màng nhưng thực hiện chức năng tương tự như mí mắt

cá ngủ như thế nào
Cá có mí mắt hay không

Q: Cá có thể ngủ chổng ngược được không?

Qủa là bất bình thường khi cá ngủ chổng ngược, và nếu bạn thấy điều này xảy ra, đó là một dấu hiệu cho thấy có gì đó không ổn với cá và bạn cần phải theo dõi. Cá vàng, giống cá đã được nhân giống cho có đặc điểm bụng tròn dễ thương, thường thể hiện hành vi này. Nguyên nhân phổ biến nhất là bệnh bàng quang bơi, kết quả là cá không thể kiểm soát cử động hoặc mất cân bằng trọng lượng.

Q: Thói quen ngủ của cá Betta là gì?

Một con cá betta đẹp là một con cá hay ngủ. Chúng thích tìm một nơi an toàn để nghỉ ngơi, thường là giữa những rặng lá hoặc tòa nhà, đồ trang trí bể, và thậm chí đằng sau bộ lọc. Nếu bạn đang nuôi một con cá Betta, hãy chắc chắn rằng bạn tạo ra nhiều không gian ẩn nấp và nghỉ ngơi cho chúng! Chúng cũng thích ngủ vào ban đêm, vì vậy hãy tắt bớt đèn trong căn phòng nhé!

Phần kết luận

Khi nghiên cứu thói quen ngủ của động vật, chúng ta đang học được rằng chúng ta có nhiều điểm chung với các loài khác hơn so với chúng ta nghĩ. Bằng cách quan sát thói quen của chúng trong môi trường tự nhiên, trái ngược với môi trường nhân tạo của phòng thí nghiệm, chúng ta có thể tiếp tục tìm hiểu thêm, cả về chúng và bản thân chúng ta nữa.

Nguồn tham khảo: Sleepadvisor