Ngáp là một phản ứng tự nhiên không tự chủ để cảm thấy đỡ mệt mỏi, buồn ngủ hoặc buồn chán. Đặc biệt, ngáp cũng có thể “lây nhiễm”. Chúng ta ngáp khi nhìn thấy, nghe hoặc thậm chí nghĩ về những cái ngáp. Tuy nhiên, nếu bạn thấy mình liên tục ngáp, đó có thể là triệu chứng của rối loạn giấc ngủ hoặc các vấn đề liên quan đến sức khoẻ khác. Vậy ngáp ngủ quá nhiều, tai hoạ đang ẩn nấp là gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Nội dung chính
Ngáp là gì?
Ngáp là quá trình mở miệng không tự chủ khi bạn hít thở sâu và nạp đầy không khí vào phổi. Đó là một phản ứng rất tự nhiên khi cảm thấy mệt mỏi. Trên thực tế, ngáp thường được kích hoạt bởi cảm giác buồn ngủ hoặc mệt mỏi.
Có một số loại ngáp ngắn và một số ngáp kéo dài vài giây trước khi thở ra bằng miệng. Một số biểu hiện như chảy nước mắt, căng da hoặc thở dài có thể đi kèm theo quá trình ngáp.
Các nhà nghiên cứu không chắc chắn chính xác lý do tại sao ngáp xảy ra, nhưng các tác nhân phổ biến bao gồm mệt mỏi và buồn ngủ. Ngáp cũng có thể xảy ra khi bạn nói về việc ngáp hoặc nhìn thấy hoặc nghe thấy người khác ngáp.
Vậy tình trạng con người ngáp ngủ quá nhiều thì như thế nào? Trung bình, con người ngáp từ 5 đến 10 lần một ngày. Tuy nhiên, có những người nhiều hơn cả mức này. Trong một số nghiên cứu điển hình, những người ngáp quá mức cho biết họ ngáp tới 100 lần trong một ngày. Mặc dù ngáp quá nhiều thường được cho là do buồn ngủ hoặc buồn chán, nhưng đó có thể là triệu chứng của một vấn đề y tế tiềm ẩn.
Ngáp quá nhiều thường liên quan đến các yếu tố khác ngoài buồn ngủ hoặc buồn chán, chẳng hạn như sử dụng thuốc. Tuy nhiên, ở nhiều nước trên thế giới, việc ngáp liên tục được coi là thiếu tôn trọng đến người khác, do đó chúng có thể tác động tiêu cực đến đời sống xã hội của một người. Về sức khỏe, ngáp quá nhiều cũng có thể là một triệu chứng của một chứng rối loạn tiềm ẩn.
Nguyên nhân gây ra tình trạng ngáp quá nhiều
Ngáp quá nhiều và thường xuyên có thể báo hiệu cơ thể rơi vào mệt mỏi kéo dài, chẳng hạn như tình trạng mất ngủ, trầm cảm, tác dụng phụ của thuốc hoặc một số bệnh lý nhất định.
Tùy thuộc vào nguyên nhân, ngáp quá nhiều có thể xảy ra cùng với các triệu chứng khác, chẳng hạn như cảm thấy rất mệt mỏi, khó tập trung hoặc khó thở. Các yếu tố sau có thể gây ra ngáp quá nhiều:
Các vấn đề liên quan đến giấc ngủ
Một lý do phổ biến cho việc ngáp quá nhiều là mệt mỏi hoặc buồn ngủ. Nếu mọi người không ngủ đủ giấc, họ có thể thấy mình ngáp nhiều hơn bình thường. Còn khi tình trạng này xảy ra liên tục trong ngày, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn kỹ càng hơn.
Một người có thể không nhận ra rằng họ có vấn đề về giấc ngủ. Ví dụ, một người mắc chứng ngưng thở khi ngủ có thể không có các triệu chứng thức giấc dễ nhận biết. Tuy nhiên nó ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của họ và có thể khiến người đó cảm thấy mệt mỏi suốt cả ngày.
Các triệu chứng khác cho thấy vấn đề về giấc ngủ có thể gây ra ngáp quá nhiều có thể bao gồm:
- Khó tập trung
- Phản xạ hoặc phản ứng chậm hơn
- Hay nóng giận, cáu kỉnh
- Cảm thấy không có động lực
- Cơ yếu hoặc đau nhức
Sự lo lắng
Lo lắng là nguyên nhân phổ biến khiến bạn ngáp. Lo lắng ảnh hưởng đến tim, hệ hô hấp và năng lượng. Tất cả những điều này đều có thể gây khó thở, ngáp và cảm giác căng thẳng .
Nếu một người trải qua quá nhiều lo lắng, họ có thể thấy mình ngáp thường xuyên hơn những người khác. Khi tình trạng lo lắng ngày càng tăng thì việc ngáp quá nhiều có thể trở nên tồi tệ hơn, gây ra một số vấn đề xấu cho sức khỏe.
Do tác dụng phụ của thuốc
Bạn có thể bị ngáp quá nhiều khi dùng một số loại thuốc. Mệt mỏi hoặc buồn ngủ là tác dụng phụ thường gặp của nhiều loại thuốc không kê đơn và thuốc kê đơn. Các loại thuốc có thể gây ngáp ngủ bao gồm:
- Các thuốc chống trầm cảm
- Thuốc kháng histamin
- Một số loại thuốc giảm đau
Do trầm cảm
Trầm cảm có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng ngáp do tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm hoặc mệt mỏi đi kèm với trầm cảm.
Nếu một người bị trầm cảm nhận thấy mình ngáp ngủ quá nhiều, hoặc thường xuyên, họ có thể thảo luận vấn đề này với bác sĩ. Và bác sĩ sẽ thay đổi liều lượng thuốc hoặc kiểm tra bất kỳ nguyên nhân nào khác.
Vấn đề tim mạch
Ngáp quá nhiều có thể liên quan đến dây thần kinh phế vị – là dây thần kinh chạy từ dưới não xuống tim và dạ dày. Trong một số trường hợp, ngáp quá nhiều có thể cho thấy xuất huyết xung quanh tim hoặc thậm chí là nhồi máu cơ tim .
Các triệu chứng khác có thể chỉ ra một vấn đề về tim bao gồm: Đau ở ngực, khó thở, đau ở phần trên cơ thể, buồn nôn hoặc cảm thấy cơ thể lâng lâng. Nếu mọi người nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào trong số những dấu hiệu này, thì nên đi khám ngay lập tức.
Đột quỵ
Những người đã từng bị đột quỵ có thể ngáp quá mức. Các bác sĩ tin rằng điều này là do ngáp có thể giúp điều chỉnh và giảm nhiệt độ cơ thể sau chấn thương não do đột quỵ.
Một số nghiên cứu cho rằng quá trình ngáp liên quan đến thân não, vùng cơ bản của não kết nối với tủy sống. Ngáp quá nhiều có thể xảy ra trước hoặc sau khi đột quỵ.
Động kinh
Những người bị động kinh có thể ngáp nhiều hơn mức bình thường. Chẳng hạn như trước, trong hoặc sau các cơn động kinh bắt đầu ở thùy thái dương. Đây được gọi là chứng động kinh thùy thái dương.
Những người bị động kinh cũng có thể ngáp quá nhiều do cảm giác mệt mỏi mà chứng động kinh có thể gây ra.
Do đa xơ cứng
Những người bị đa xơ cứng có thể ngáp nhiều do mệt mỏi liên quan đến tình trạng bệnh này hoặc để giải quyết vấn đề điều hòa nhiệt độ bị gián đoạn do nó gây ra. Ngáp quá nhiều cũng có thể phát sinh cùng với các rối loạn hệ thần kinh trung ương khác .
Ngáp cũng có liên quan đến việc tăng cortisol, một loại hormone gây căng thẳng trong cơ thể. Đây có thể là lý do tại sao ngáp liên quan đến lo lắng và mệt mỏi. Cả hai đều khiến cơ thể bị căng thẳng.
Một nghiên cứu cho thấy rằng việc nhận biết sự gia tăng bất thường của cortisol có thể giúp phát hiện một số tình trạng thần kinh, chẳng hạn như đa xơ cứng và chứng sa sút trí tuệ khởi phát sớm .
Các triệu chứng chính của đa xơ cứng bao gồm:
- Cực kỳ mệt mỏi hoặc kiệt sức
- Tê hoặc ngứa ran ở cơ thể, mặt, cánh tay hoặc chân
- Gặp vấn đề với thị lực
- Chóng mặt
- Khó khăn khi đi bộ hoặc giữ thăng bằng
Suy gan
Một người có thể ngáp quá nhiều trong giai đoạn cuối của bệnh suy gan. Các nhà khoa học cho rằng đó là do sự mệt mỏi mà bệnh suy gan gây ra. Các triệu chứng khác của suy gan bao gồm:
- Ăn không ngon
- Buồn nôn
- Tiêu chảy
- Hay hoang mang, lo lắng
- Cảm thấy cực kỳ buồn ngủ vào ban ngày
- Phù ở bàn tay hoặc bàn chân và tích nước bên trong bụng
U não
Trong một số trường hợp hiếm hoi, ngáp quá nhiều có thể là triệu chứng của u thùy trán hoặc u thân não. Các triệu chứng khác có thể báo hiệu khối u não bao gồm:
- Đau đầu
- Thay đổi trong tính cách
- Ngứa ran, yếu hoặc cứng ở một bên của cơ thể
- Mất trí nhớ
- Vấn đề với thị lực
Chẩn đoán ngáp quá nhiều
Để xác định nguyên nhân của việc ngáp quá nhiều, trước tiên bác sĩ có thể hỏi bạn về thói quen ngủ của bạn. Họ sẽ muốn đảm bảo rằng bạn đang ngủ đủ giấc. Điều này có thể giúp họ xác định xem bạn ngáp quá nhiều là do mệt mỏi hay rối loạn giấc ngủ.
Sau khi loại trừ các vấn đề về giấc ngủ, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán để tìm ra nguyên nhân khác có thể gây ra ngáp quá nhiều.
Điện não (EEG) là một trong những bài kiểm tra có thể được sử dụng. Điện não đồ đo hoạt động điện trong não. Nó có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh động kinh và các tình trạng khác ảnh hưởng đến não.
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu chụp MRI. Thử nghiệm này sử dụng nam châm mạnh và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chi tiết bên trong cơ thể, có thể giúp bác sĩ hình dung và đánh giá cấu trúc cơ thể.
Những hình ảnh này thường được sử dụng để chẩn đoán các rối loạn tủy sống và não, chẳng hạn như khối u và bệnh đa xơ cứng. Chụp MRI cũng có lợi cho việc đánh giá chức năng của tim và phát hiện các vấn đề về tim.
Điều trị ngáp ngủ quá nhiều
Nếu ngáp quá nhiều bị gây ra do tác dụng phụ của thuốc, bác sĩ có thể đề nghị liều lượng thấp hơn. Đảm bảo thảo luận điều này với bác sĩ của bạn trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với liều lượng thuốc đang sử dụng. Bạn không bao giờ được ngừng dùng thuốc mà không có sự đồng ý của bác sĩ.
Nếu ngáp quá nhiều xảy ra do rối loạn giấc ngủ, bác sĩ có thể đề nghị thuốc hỗ trợ giấc ngủ hoặc các kỹ thuật để có được giấc ngủ ngon hơn. Chúng có thể bao gồm:
- Sử dụng thiết bị thở
- Tập thể dục để giảm căng thẳng
- Tuân thủ một lịch trình ngủ đều đặn
Nếu ngáp quá nhiều là triệu chứng của một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, chẳng hạn như động kinh hoặc suy gan, thì vấn đề cơ bản phải được điều trị ngay lập tức.
Kết luận
Ngáp là một phản ứng tự nhiên bình thường đối với sự mệt mỏi, lo lắng hay buồn ngủ. Ngáp quá nhiều có thể do quá mệt mỏi, tác dụng phụ của thuốc hoặc tình trạng sức khỏe tiềm ẩn.
Nếu một người nhận thấy mình ngáp thường xuyên, hoặc nhiều hơn mức bình thường mà không rõ lý do, họ nên đến gặp bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân có thể gây ra hiện tượng này.
Hy vọng với những giải đáp cho thắc mắc “Ngáp ngủ quá nhiều, tai họa đang ẩn nấp là gì? ở trên sẽ giúp bạn có được cái nhìn tổng quan hơn về các vấn đề sức khỏe của mình và gia đình.
Nguồn tham khảo:
- https://www.healthline.com/health/why-do-we-yawn
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/324401#outlook
